www.odkrywaniehistorii.fora.pl

Piotr-246 · Gość

Temat: Najstarsze parafie w Polsce

Jeśli chcemy stworzyć listę najstarszych parafii w Polsce możemy zawęzić obszar poszukiwań, na przykład do lat 1600-1620

Chodzi o to, że obowiązek prowadzenia ksiąg parafialnych został wprowadzony w 1600 roku.

Możemy wpisać jakieś znane nazwisko np. Kowal.

W województwie śląskim są to parafie:

Koziegłówki
Kłobuck
Czeladź św. Stanisława Biskupa
Chruszczobród
Wojkowice Kościelne

I wiele innych.

W Wikipedii jest kategoria: "Zabytkowe kościoły w Polsce". Tam powinny być wszystkie, ale trudniej będzie wyszukać, które kościoły powstały przed 1620 rokiem.

Piotr-246 · Gość

Wyniki z województwa małopolskiego, z lat 1600-1620, dla nazwiska Kowal:

Chocznia
Kraków-Zwierzyniec
Mikluszowice
Rabka-Zdrój
Książnice Wielkie
Słaboszów
Wadowice
Krzeszowice
Wieliczka
Żegocina
Sieciechowice
Więcławice

Piotr-246 · Gość

Wyniki z województwa świętokrzyskiego, z lat 1600-1620, dla nazwiska Kowal:

Świętomarz
Daleszyce
Końskie
Kije
Bejsce
Opatowiec
Kunów
Złotniki
Chroberz
Pińczów

Piotr-246 · Gość

Wyniki z województwa mazowieckiego (bez Warszawy), z lat 1600-1620, dla nazwiska Kowal:

Płock św. Bartłomieja
Ostrów Mazowiecka
Ciemniewko
Andrzejewo
Staroźreby
Bogate
Radom św. Jan Chrzciciel
Zawidz
Brwilno
Gostynin
Warka
Proboszczewice
Płock-Trzepowo

Piotr-246 · Gość

Wyniki z województwa łódzkiego, z lat 1600-1620, dla nazwiska Kowal:

Łęczyca
Marzenim
Zadzim
Błaszki
Charlupia Wielka
Wieluń
Wielgomłyny
Poddębice
Inowłódz
Lipce Reymontowskie
Złaków Kościelny
Brzeziny
Krzemienica

Piotr-246 · Gość

Dal innych województw, przy słabych wynikach, można zwiększyć przedział czasowy:

Wyniki z województwa podlaskiego, z lat 1600-1650, dla nazwiska Kowal:

Łomża
Grabowo
Poryte
Topczewo

Piotr-246 · Gość

Wyniki z województwa lubelskiego, z lat 1600-1675, dla nazwiska Kowal:

Puszcza Solska
Okrzeja
Tomaszów Lubelski
Boby
Janów Podlaski
Opole Lubelskie
Końskowola

Piotr-246 · Gość

Wyniki z województwa podkarpackiego, z lat 1600-1700, dla nazwiska Kowal:

Kolbuszowa
Borowa
Przecław
Cmolas

Piotr-246 · Gość

Wyniki z województwa wielkopolskiego, z lat 1600-1620, dla nazwiska Kowal:

Szamotuły
Witkowo
Murowana Goślina
Domachowo
Bukowiec Górny
Poznań św. Marcina
Środa Wielkopolska

Piotr-246 · Gość

Wyniki z województwa kujawsko-pomorskiego, z lat 1600-1650, dla nazwiska Kowal:

Nieszawa
Sarnowo
Brodnica św. Katarzyny
Bydgoszcz (Fara)

Piotr-246 · Gość

Wyniki z województwa pomorskiego, z lat 1600-1650, dla nazwiska Kowal:

Żukowo
Mechowo
Piaseczno
Wejherowo
Brusy
Gdańsk Oliwa św. Jakub

Piotr-246 · Gość

Pytam CzatGPT:

Czy potrafisz ułożyć listę wszystkich parafii, które powstały na ziemiach obecnej Polski przed 1500 rokiem?

ChatGPT powiedział:

Opracowanie pełnej listy wszystkich parafii, które powstały na ziemiach obecnej Polski przed 1500 rokiem, jest zadaniem niezwykle trudnym z powodu braku jednolitych rejestrów z tego okresu. Jednak na podstawie dostępnych źródeł historycznych można wskazać niektóre z najstarszych parafii, które powstały przed 1500 rokiem.

Najstarsze parafie w Polsce przed 1500 rokiem

1. Katedra na Wawelu – Kraków

Pierwsza świątynia na Wawelu powstała prawdopodobnie około 1000 roku, kiedy utworzono biskupstwo krakowskie. Obecna katedra została wzniesiona w XIV wieku. Była to jedna z pierwszych parafii w Polsce, pełniąca funkcję katedry biskupiej.
Aleteia Polska
Archidiecezja Krakowska
sanktuariummaryjne.pl

2. Kościół św. Jana Jerozolimskiego za Murami – Poznań

Pierwsza świątynia w tym miejscu powstała w XI wieku, a obecna budowla została wzniesiona na przełomie XII i XIII wieku. Kościół ten pełnił funkcję parafii i był jednym z najwcześniej wybudowanych ceglanych kościołów w Polsce.

Aleteia Polska
Nasze Parafie

3. Bazylika katedralna Wniebowzięcia NMP – Płock

Po utworzeniu diecezji płockiej w 1075 roku rozpoczęto budowę pierwszej świątyni, która została ukończona w 1136 roku. Była to jedna z najstarszych parafii w Polsce.
Nasze Parafie
Aleteia Polska

4. Kościół św. Małgorzaty – Kościelec

Kościół zbudowano około 1200 roku z fundacji rodziny Awdańców. Pełnił on rolę rodowej kaplicy i parafialnej świątyni.

Szlak piastowski

5. Kościół pw. Imienia Maryi – Inowrocław

Kamienną świątynię wzniesiono w II połowie XII wieku. Otaczał ją najstarszy miejscowy cmentarz. Jest to największa w tej części Europy romańska bazylika z kamiennych ciosów.
Szlak piastowski
6. Kościół św. Katarzyny – Kraków

Kościół został wybudowany w 1378 roku przez króla Kazimierza Wielkiego. Był to jeden z ważniejszych ośrodków religijnych w średniowiecznym Krakowie.

sanktuariummaryjne.pl
Aleteia Polska

7. Parafie w Łodzi i okolicach

W najbliższym sąsiedztwie Łodzi przed XIV wiekiem założono parafie w Kazimierzu nad Nerem, Mileszkach i Zgierzu. W połowie XIV wieku powstały parafie w Dobrej i Pabianicach. Na przełomie XIV i XV wieku powstała parafia w samej Łodzi.

Wnioski

Chociaż nie dysponujemy pełną listą wszystkich parafii powstałych przed 1500 rokiem, powyższe przykłady pokazują, że najstarsze parafie w Polsce były związane z głównymi ośrodkami biskupimi i książęcymi. W miarę rozwoju chrześcijaństwa i organizacji Kościoła, parafie zaczęły powstawać także w mniejszych miejscowościach i osadach. Ważnym źródłem informacji na temat średniowiecznych parafii są dokumenty kościelne, takie jak bulli papieskie, wizytacje biskupie czy zapisy w kronikach.

Jeśli jesteś zainteresowany szczegółowymi informacjami na temat konkretnych regionów czy diecezji, chętnie pomogę w dalszym poszukiwaniach.

tagi: parafia, parafie