www.odkrywaniehistorii.fora.pl

Piotr-246 · Gość

Temat: Sztuczna inteligencja o Lehii

Pytałem nieraz sztuczną inteligencję o Lehię, ale nie ma za wiele do powiedzenia, gdyż nie została zaprogramowana w tym kierunku. To można zmienić.

Sztuczna inteligencja radzi sobie z dużymi zbiorami danych. W tym może być lepsza od ludzi.

W celu wykorzystania sztucznej inteligencji do poszukiwania kronik lub treści w nich zawartych, należy stworzyć zarys programu wyszukującego oraz bazę danych przygotowaną do przetwarzania przez systemy komputerowe.

Piotr-246 · Gość

Sztuczna inteligencja jest przedłużeniem ludzkiej inteligencji wspomaganej przez komputer.

Komputer niczego sam nie zrobi, jeśli nie otrzyma programu działania.

W poszukiwaniu kronik i treści można stosować losowanie. W tym komputery są bardzo dobre i używają tego na każdym kroku.

Jeżeli człowiek chce sprawnie czegoś szukać, może zastosować ludzkie poszukiwanie. Na przykład losując (choćby z papierowych kart) dwie pierwsze litery nazwiska, kronikarza lub historyka:

AA
AB
AC
(...)

BA - Baszko, Godzisław, data kroniki 1257 A.D., o Pannonii, starożytnym Kraku
BE - Berossos, IV wiek p.n.e, o Sarmacji od czasów Noego
BI - Bielski Marcin, ur. 1495
Bielowski, August, ur. 1806
(...)

CA
CB
(...)

DA
DĘ - ks. Dębołęcki, Wojciech ur. ok 1575, o Scytii od czasów Adama
DŁ - Długosz Jan, 1415, o Lechu, Kraku, Wandzie
DZ - Dzierzwa, data kroniki: 1300 A.D. o "początku Narodu Polskiego od Stworzenia Świata."
(...)

EA
EB
(...)

FA
FB
(...)

GA
GB
(...)

HA
HB
(...)

IA
IB
(...)

JA - Janicki, Klemens, ur. 1516, o Lechu po Potopie
JB
(...)

KA - Kadłubek, Wincenty, ur ok. 1150 r. o starożytnej Lehii
KB
KL - Kleczewski, Stanisław Dominik, ur 1714, o Lechi i Sarmacji po Potopie
KR - Kromer, Marcin, ur 1512, o Słowianach od czasów Noego

(...)

LA
LE - Lelewel, Joachim, ur 1786, o kronice abp Prokosza

MA
MB
MI - Mickiewicz, Adam, ur 1798, o Lechitach
Miechowita, Maciej, ur 1457
(...)

NA - Naruszewicz, Adam, ur 1733, o Scytach i Sarmatach starożytnych
NB
NE - Nestor, 1050 r. o Polanach, założycielach Kijowa
NY - Nyczko, płocki kanonik
(...)

OA
OB
(...)

PA
PR - abp Prokosz, data kroniki, 936
(...)

RA
RB
(...)

SA - Sarnicki, Stanisław, ur 1532, Lehia od czasów biblijnych.
ST - Stalmach, Paweł, ur 1824, o Słowianiach
Stryjkowski, Maciej, ur 1547
(...)

ŻA
ŻE - Żelizowie

Piotr-246 · Gość

Komputerowe bazy danych budowane są w oparciu o tzw. rekordy danych. Rekord jest uporządkowaniem danych według jakiegoś klucza.

Przykładowy rekord podzielony na pola:

Liczba porządkowa █ Kronikarz █ data urodzenia █ miejscowość █ tematyka █ tagi tematyczne █ tagi źródeł █ tagi odniesień █

Jeśli w polu "tagi źródeł" wpiszemy "Nakorsz Warmisz" komputer łatwo znajdzie wszystkich kronikarzy, którzy cytują Nakorsza Warmisza, o ile zostanie to wpisane w odpowiednie pola.

Piotr-246 · Gość

Słowo "rekord" jest kojarzone ze sportem i słusznie, gdyż "pobicie rekordu" oznacza tak naprawę zmianę dotychczasowej "tablicy rekordów". Stosowano ją nawet w czasach, gdy nie wykorzystywano do tego komputerów.

Dzisiaj rekord jest pojęciem z dziedziny informatyki.

Stwarzamy zatem tablicę danych, a związki pomiędzy danymi coraz sprawniej będzie badał komputer.

Podobną tablicę danych musimy stworzyć dla miejscowości czyli bibliotek.

Czy istnieje "zintegrowana baza starodruków"?

Jeśli nie, musiałaby powstać. Oczywiście takie bazy już istnieją, lecz nie są jeszcze zintegrowane w sposób globalny. Google Books, czy Biblioteka Narodowa posiadają bazy własnych zasobów. Bazy te działają na odmiennych zasadach.

Piotr-246 · Gość

Czym są "rozwiązania dedykowane"?

Są to takie rozwiązania w informatyce, które służą ściśle konkretnym potrzebom danej firmy.

Zatem to co jest dostępne obecnie, musiałoby zostać przeprogramowane na skuteczne poszukiwanie śladów kronikarzy lub treści.

Piotr-246 · Gość

Sztuczna inteligencja to określenie obrazujące wysoką sprawność systemów komputerowych, jednak podstawy programowania są takie same, jak w przypadku każdego innego programu komputerowego. Znają te podstawy zawodowi programiści w Polsce.

Tworzenie programów komputerowych polega na nieustannym badaniu braków i błędów. Dzięki odkryciu jakiegoś braku i poprawieniu błędu, robimy krok naprzód. Tak i tylko tak, powstają programy zaawansowane.

Jak badać braki?

Jeśli na stronie polona.pl wpiszemy słowo "Nakorsz" w zbiorach brakuje wyników, ale są przy opcji "wyszukuj treść". Wyników jest 10.

Taka przeglądarka nie wie jednak, co znaczy to słowo "Nakorsz". Widzi ciąg kilku znaków i szuka go. Sztuczna inteligencja z założenia zbada takie słowo, nauczy się, lub zostanie nauczona przez programistę, że chodzi o kronikarza. Słowo to zostaje umieszczone w zbiorze kronikarzy. Inne zbiory będą zawierały miejsce jakichkolwiek śladów występowania tej kroniki (Nakorsza Warmisza), miejsca jej cytowania lub tłumaczenia:

Gniezno
Siedmiogród
Kijów
Gdańsk

Każde z tych miejsc otrzyma określony priorytet, bo ważniejsze było, że kronika została ukryta w Gnieźnie, niż to że była cytowana w Gdańsku itp.

Piotr-246 · Gość

Można postawić zarzut, że nie da się odnaleźć dzięki sztucznej inteligencji treści, które w żaden sposób nie zostały zeskanowane i otagowane.

To prawda, lecz założeniem takiego programu będzie przybliżenie pola poszukiwań, a nie gotowy cytat lub adres biblioteki.

Z założenia nie będzie to program do wyszukiwania jednej kroniki. Wartościowy może być każdy ślad polskiej starożytności, cytat itd.

Piotr-246 · Gość

Zapytałem chat GPT o króla Wizimira. Na jego zlecenie Nakorsz Warmisz napisał swoją kronikę. Co mi odpowiedział Chat GPT? Między innymi to:

"Czy Wizimir naprawdę istniał?

Nie. Nie ma żadnych dowodów historycznych na istnienie króla Wizimira. Jego postać należy do sfery:

mitów i legend narodowych

prób stworzenia fikcyjnej "prehistorii" Polski w czasach, gdy istniało zapotrzebowanie na starożytną tożsamość narodową."

Koniec cytatu. Sztuczna inteligencja zawsze będzie w rękach programistów. To co odpowie, nie zawsze jest wynikiem jej badań, może być narzucone przez programistów.

Piotr-246 · Gość

Skąd brać dane?

W przypadku miejscowości pomocna może się okazać baza genealogiczna:

geneteka.genealodzy.pl

Znajdziemy tutaj najstarsze parafie istniejące w dowolnym przedziale czasowym. Na przykład w województwie śląskim do 1800 roku istniały parafie:

Chruszczobród
Siemonia
Będzin-Grodziec
Szczekociny
Żarki
Irządze
Sławków
Koziegłowy św. Marii Magdaleny
Myszków-Mrzygłód NMP Różańcowej
Koziegłówki
Ogrodzieniec
Gliwice św. Bartłomieja
Miasteczko Śląskie-Żyglin Narodzenia NMP
Jeleśnia
Tarnowskie Góry św. Ap. Piotra i Pawła
Sączów
Wojkowice Kościelne
Milówka
Częstochowa św. Zygmunta

I wiele innych. Pokażą się takie, w zależności jakiego nazwiska szukamy.

Piotr-246 · Gość

Z parafii Sączów (blisko lotniska w Pyrzowicach) pochodzą moi przodkowie. Internetowa strona takiej parafii zaskoczy nas swoja wiedzą historyczną.

Przeczytamy nawet legendy o Sędzimirze (i Sądku), który tutaj przybył. Wiemy, już że od tego imienia pochodzi szereg dzisiejszych nazw, takich jak Sandomierz, Sącz i że ten wielki władca rządził całym państwem.

parafiasaczow . pl

Piotr-246 · Gość

Jeśli chcemy stworzyć listę najstarszych parafii w Polsce możemy zawęzić obszar poszukiwań, na przykład do lat 1600-1620

Chodzi o to, że obowiązek prowadzenia ksiąg parafialnych został wprowadzony w 1600 roku.

Możemy wpisać jakieś znane nazwisko np. Kowal.

W województwie śląskim są to parafie:

Koziegłówki
Kłobuck
Czeladź św. Stanisława Biskupa
Chruszczobród
Wojkowice Kościelne

I wiele innych.

W Wikipedii jest kategoria: "Zabytkowe kościoły w Polsce". Tam powinny być wszystkie, ale trudniej będzie wyszukać, które kościoły powstały przed 1620 rokiem.

Piotr-246 · Gość

Ułożyłem listę najstarszych parafii w Polsce. Lista nie jest pełna, nawet daleko do tego.

Lista ułożona w celu losowania, dlatego numeracja i kolejność alfabetyczna nie ma większego znaczenia.

1.Koziegłówki
2.Kłobuck
3.Czeladź św. Stanisława Biskupa
4.Chruszczobród
5.Wojkowice Kościelne

6.Chocznia
7.Kraków-Zwierzyniec
8.Mikluszowice
9.Rabka-Zdrój
10.Książnice Wielkie

11.Słaboszów
12.Wadowice
13.Krzeszowice
14.Wieliczka
15.Żegocina

16.Sieciechowice
17.Więcławice
18.Świętomarz
19.Daleszyce
20.Końskie

21.Kije
22.Bejsce
23.Opatowiec
24.Kunów
25.Złotniki

26.Chroberz
27.Pińczów
28.Płock św. Bartłomieja
29.Ostrów Mazowiecka
30.Ciemniewko

31.Andrzejewo
32.Staroźreby
33.Bogate
34.Radom św. Jan Chrzciciel
35.Zawidz

36.Brwilno
37.Gostynin
38.Warka
39.Proboszczewice
40.Płock-Trzepowo

41.Łęczyca
42.Marzenim
43.Zadzim
44.Błaszki
45.Charlupia Wielka

46.Wieluń
47.Wielgomłyny
48.Poddębice
49.Inowłódz
50.Lipce Reymontowskie

51.Złaków Kościelny
52.Brzeziny
53.Krzemienica
54.Łomża
55.Grabowo

56.Poryte
57.Topczewo
58.Puszcza Solska
59.Okrzeja
60.Tomaszów Lubelski

61.Boby
62.Janów Podlaski
63.Opole Lubelskie
64.Końskowola
65.Kolbuszowa

66.Borowa
67.Przecław
68.Cmolas
69.Szamotuły
70.Witkowo

71.Murowana Goślina
72.Domachowo
73.Bukowiec Górny
74.Poznań św. Marcina
75.Środa Wielkopolska

76.Nieszawa
77.Sarnowo
78.Brodnica św. Katarzyny
79.Bydgoszcz (Fara)
80.Żukowo

81.Mechowo
82.Piaseczno
83.Wejherowo
84.Brusy
85.Gdańsk Oliwa św. Jakub

Piotr-246 · Gość

Losowanie liczb jest proste. Można to zrobić przy pomocy choćby takiej strony:

generujemy . pl

Wchodzę na podstronę "Generator liczb losowych"

Określam zakres od 1-85

Wylosowałem 83 czyli Wejherowo.

---------------------------------------------------------------------------------

Tworzę zbiór prosty danych o tej parafii, pod kątem wiedzy historycznej, jaką prezentuje strona parafii.

---------------------------------------------------------------------------------

Parafia Trójcy Świętej w Wejherowie została utworzona w 1650 roku.

swtrojcawejherowo . pl

Czytamy, że po 2004 roku uporządkowano zbiory biblioteczne i archiwalne.

I może na razie tyle o tej parafii...

Piotr-246 · Gość

Tym razem wylosowałem parafię:

49.Inowłódz

Parafia p.w. Św. Michała Archanioła w Inowłodzu

parafia-inowlodz . pl

Parafia ma ponad 900 lat.

Nie zawsze strona internetowa udziela szerokich informacji o historii parafii, wiedzę te mogą posiadać lokalni historycy.

Piotr-246 · Gość

Kolejne losowanie:

80.Żukowo

Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Żukowie

wnmp-zukowo . diecezja . gda . pl

Na stronie czytamy między innymi:

"Historia Żukowa nierozłącznie wiąże się z zakonem Sióstr Norbertanek. Osadził je tutaj książę Gdańsko-Pomorski Mściwoj I, sprowadzając w 1212 roku ze Strzelna na Kujawach."

"Żukowski kościół poklasztorny jest najstarszym zabytkiem architektonicznym na Kaszubach, kryjącym wiele cennych dzieł sztuki z XIV-XVIII w."